Basit tanımı ile, viral pazarlama, kasıtlı veya kasıtsız olarak, başkaları ile paylaşılabilir bir sosyal içeriği büyük kitlelere hızlı bir şekilde yayan bir pazarlama yaklaşımı, tekniğidir.
Eskilerden gelen ve günümüzde de geçerli olan en etkili pazarlama yöntemlerinden biri kulaktan kulağa pazarlamadır. Bir ürünü veya hizmeti deneyimleyen bir kişi, çevresindekileri olumlu deneyimini anlattığında o kişinin de ilgili ürün veya hizmeti almasını sağlar. Bu pazarlama yöntemi internetin varlığı ile evrilerek viral pazarlamayı oluşturdu. İki yöntemde de etki ve hız konusu benzer doğrultuda ilerlemektedir.
İçindekiler
Viral Pazarlamaya Bir Örnek
Son yıllarda çok sayıda viral pazarlama örneği görebilirsiniz. ALS hastaları için düzenlenen Ice Bucket Challenge, son zamanların en büyük viral pazarlamalarından biridir. Farkındalık yaratmak için düzenlenen bir deneyi, ünlüler dahil çok sayıda insan çığ gibi yaymaya ve bizzat deneyimlemeye başladılar. Bu viral pazarlama örneği ile birlikte 200 milyon dolardan fazla bağış toplanmış oldu.
Viral Pazarlamanın Avantajları
Viral pazarlamanın 3 ana avantajlı yönü bulunmaktadır.
Düşük Maliyet: Geçmişten günümüzde başarılı viral pazarlama örnekleri çok düşük maliyetler ile oluşmuştur. Ana nedeni, çoğu insanın ücretsiz bir şekilde kampanyaya katılması ve yaymasından kaynaklanır. Özellikle sosyal medya platformlarının büyümesi ile birlikte insanlar bazı içerikleri çok kolay bir şekilde ön plana çıkarabiliyor. Bir içeriğin ücretsiz bir şekilde beğenilmesi, paylaşılması, retweet edilmesi, o içeriği bir anda küresel anlamda etkili ve değerli kılıyor.
Hızlı Marka Bilinirliği: Küçük işletmelerin viral pazarlama yöntemi ile birlikte hızlı bir şekilde milyonlara ulaşması, bu avantaj için en iyi örneklerden biridir. Doğru bir strateji ile oluşturulmuş viral pazarlama kampanyası, bir markanın bir günde bütün ülke tarafından tanınmasını sağlayabilir.
Üstel Büyüme: Viral pazarlamanın bir diğer avantajı, firmaya, tanınmış kişiye, bir olaya olan farkındalığa üstel büyüme kazandırır. Genellikle internet ortamında büyümelerin üstel büyüme olarak gerçekleştiğini görüyoruz. Üstel büyüme yerine geometrik büyüme de diyebiliriz. Viral pazarlama kampanyaları üstel büyüme gösterse de zaman içerisinde de üstel küçülme göstermektedir.
Viral Pazarlamanın Dezavantajları
Viral pazarlamanın 3 ana dezavantajlı yönü bulunmaktadır.
Başarıyı Ölçme Zorlaşır: Bir kampanyanın tam olarak ne zaman viral olduğunu belirlemek zordur. Öznel bir tarafı bulunduğundan dolayı tam olarak ölçümleme imkanı tanımaz.
Yüksek Şans Gereksinimi: Bir kampanyanın viral olmasını kimse garanti edemez. Tahmin edilebilir ve bu doğrultuda en iyi düşünülmüş kurgu ile kampanya hayata geçirilebilir. Devamını şansa bırakmaktan başka bir çareniz yoktur. Sosyal medya platformlarının çalışma stratejilerini çok iyi bir şekilde analiz ederek, şansınızı artırabilirsiniz ama en nihayetinde viral olma durumu her zaman şansa dayalı kalacaktır.
Geri Tepme Olasılığı: Viral olması beklenen reklamlar planlarken aynı zamanda olumsuz tarafını da göz önüne almak gerekir. Bir konu her zaman olumlu anlamda viral olmuyor. Olumsuz anlamda da birçok konunun viral olduğunu görmekteyiz.
Viral Pazarlama Nasıl Yapılır?
Doğru zamanda, doğru yerde, doğru insanla birlikte olma konusu başarı ile çok fazla ilişkilendirilir. Viral pazarlamada da buna benzer şekilde birçok faktörü çok iyi bir şekilde bir araya getirmek gerekir. Aşağıdaki 5 taktik ile bir kampanyanın viral olma şansını artırabilirsiniz.
- Çeşitli araştırmalar sonucunda sosyal medya verileri çok iyi bir şekilde analiz edilmelidir. Sosyal medya platformlarının işleyiş şekillerini bilmek, viral bir kampanyayı planlamak için çok önemlidir. Konu ile alakalı popüler hashtagler taranmalıdır.
- Trendleri çok yakından takip etmelisiniz. Trendler çok kısa sürede parlayıp, sönebilirler. Viral kampanyalar gibi, onların da parladığı dönemlerde etkisi çok büyüktür. Popüler trendlerin gücünden faydalanabilirsiniz.
- Net bir mesaj kullanmaya çalışın. Viral kampanyalarda verilmek istenen mesaj net olmalıdır. Soyut, havada kalan, kişiden kişiye farklı algılanan bir mesajın viral olma olasılığı çok düşüktür.
- Çok sayıda pazarlama tekniğini aynı anda deneyin. Sosyal medya platformlarının yanı sıra, SEO, email pazarlama, ve diğer genel pazarlama yöntemlerini de kullanmayı ihmal etmeyin.
- Mizah çok etkili bir unsurdur. Viral kampanyaların birçoğu mizah içeriklidir. Mizah ve kahkaha insanları harekete geçiren ve başkalarıyla paylaşma isteği uyandıran unsurlardır. Genellikle arkadaşlarınızla olumsuz içerikleri değil olumlu ve keyif veren içerikleri paylaşırsınız. Son bir yılda kim bilir kaç tane komik kedi videosu paylaşmışsınızdır…
Viral pazarlamanın genel hatları, eksileri ve artıları bu şekildedir. Bir kampanyanın viral olması kolay değildir. Ama zor da değildir. Doğrular yapıldıktan sonra şans faktörü devreye girer. Şans faktörü ile birlikte çok güvenmediğiniz bir kampanya viral olabilir. Tam tersine, çok güvendiğiniz bir kampanya ise hiç ilgi görmeyebilir. Bu açıdan, üzerinde çok daha fazla çalışma yapılacak bir pazarlama yöntemidir.
Firmaların bir kısmı reklamlarını viral yapmak için uğraşıyorlar. Kimisi oluyor, kimisi olmuyor. Ama olduğu takdirde oluşan fayda düşünüldüğünde, markaların bu konuda çabaları hız kesmeden devam edecektir.